Klik op de beginletter van uw trefwoord

A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W Z


R
Raadkamer
1. Rechterlijk college dat strafzaken behandelt waarvoor in de regel geen openbare zitting is voorgeschreven. Denk bijvoorbeeld aan klachten niet-vervolging (het hof oordeelt dan over de vraag of een verdachte moet worden vervolgd als het OM daartoe niet besluit).
2. Onderling beraad tussen de rechters die een zaak behandelen na de openbare zitting om het vonnis vast te stellen.

Raadsheer
Rechter bij het gerechtshof of de Hoge Raad. Ook een vrouwelijke raadsheer wordt gewoon raadsheer genoemd, want met een raadsvrouw/raadsman wordt een advocaat bedoeld.

Raadsman
Advocaat.

Raadsvrouw
Vrouwelijke advocaat.

Raad van State
Hoogste adviescollege van de staat dat adviseert over alle wetsontwerpen en algemene maatregelen van bestuur; de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State beslist in hoogste instantie in geschillen over besluiten van overheidsorganen.

Meer informatie over de Raad van State:
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State spreekt recht in hoogste instantie in geschillen tussen de burger en de overheid. De Afdeling oordeelt over besluiten van de overheid (gemeente, provincie en rijk), waartegen burgers of bedrijven beroep hebben ingesteld. Het komt ook voor dat overheden onderling een geschil hebben.
Bekende voorbeelden zijn geschillen over bouwvergunningen, handhavinggeschillen, subsidies en beslissingen op basis van de Wet openbaarheid van bestuur. Daarnaast behandelt de Afdeling een groot aantal zaken op het gebied van bestemmingsplannen en milieu. Voorbeelden van aansprekende zaken die bij de Raad van State behandeld worden, zijn beroepen tegen grote projecten als de aanleg van de Tweede Maasvlakte, de Betuweroute, de Hoge-Snelheidslijn en van de vijfde landingsbaan op Schiphol.
De Raad van State is niet de enige hoogste rechtsprekende instantie in Nederland. Voor sociale zekerheids- en ambtenarenzaken is dat de Centrale Raad van Beroep. In sociaal-economische zaken fungeert het College van Beroep voor het bedrijfsleven als hoogste instantie. De Hoge Raad der Nederlanden is de hoogste instantie voor strafrecht, civiel recht en belastingrecht. De Raad van State maakt geen deel uit van de rechterlijke organisatie. De Raad van State heeft een eigen website die u hier kunt vinden.

Postbus 20019
2500 EA Den Haag
tel: 070 - 426 44 26
fax: 070 - 365 13 80


Onderverdeling in Kamers
De Afdeling bestuursrechtspraak is onderverdeeld in vier juridische Kamers:
Kamer 1 Ruimtelijke Ordening (bijvoorbeeld zaken met betrekking tot de Wet op de Ruimtelijke Ordening, Luchtvaartwet en de Natuurbeschermingswet).
Kamer 2 Milieu (bijvoorbeeld zaken met betrekking tot de Wet milieubeheer, Kernenergiewet en de Wet bodembescherming).
Kamer 3 Algemeen Hoger Beroep (bijvoorbeeld bouwzaken, subsidiezaken, kapvergunningen en waterschapszaken).
Kamer 4 Hoger Beroep Vreemdelingenzaken (zaken met betrekking tot de Vreemdelingenwet).
In Kamer 1 en kamer 2 is de Afdeling rechter in eerste en enige aanleg: zij is de eerste rechter die over het geschil oordeelt en hoger beroep is daarna niet mogelijk.
In kamer 3 en Kamer 4 is de Afdeling hoger-beroeprechter: zij behandelt het hoger beroep tegen uitspraken van de sectoren bestuursrecht van de rechtbanken.
De Koningin is voorzitter van de Raad van State. Prins Willem-Alexander en Prinses Máxima hebben zitting in de Raad. De dagelijkse leiding van de Raad van State is in handen van de Vice-President, mr. H.D. Tjeenk Willink. De organisatie van de Raad van State bestaat verder uit 600 medewerkers, van wie circa 225 jurist zijn.

Werkwijze
Bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State kan iemand terechtkomen die recht zoekt in een bestuursrechtelijke aangelegenheid. Het geschil betreft dan een beslissing van een bestuursorgaan of de uitspraak van een rechtbank over zo'n beslissing. Het bestuursorgaan of de rechtbank vermeldt onder het besluit, respectievelijk de uitspraak, dat (hoger) beroep openstaat bij de Afdeling bestuursrechtspraak.
Gaat het om een hoger beroep tegen een uitspraak van de rechtbank, dan kan de Afdeling die uitspraak bevestigen of vernietigen. De Afdeling beoordeelt dan of de overheid bij het nemen van een besluit volgens de wet en het geldende recht heeft gehandeld. Een besluit moet onder meer goed gemotiveerd zijn en duidelijk en ondubbelzinnig.

Zittingen van de Afdeling bestuursrechtspraak
Het merendeel van de zaken wordt behandeld op een zitting. Gemiddeld duurt de behandeling drie kwartier per zaak. Gecompliceerde zaken duren langer en hele grote zaken, zoals planologische kernbeslissingen op het gebied van de ruimtelijke ordening, kunnen dagen in beslag nemen omdat er tientallen beroepen gecombineerd worden behandeld.
De Afdeling streeft er naar een beroepschrift binnen een jaar en een hoger-beroepschrift binnen 36 weken na ontvangst af te doen met een uitspraak. Het is niet verplicht om een advocaat mee te brengen. In de meeste zaken voeren de partijen zelf het woord. Namens de bestuursorganen voeren veelal ambtenaren het woord.
Soms vragen partijen om een voorlopige voorziening. Die is te vergelijken met het kort geding bij de burgerlijke rechter. Zulke verzoeken worden op korte termijn behandeld. De bestuursrechter wordt gevraagd om een tijdelijke oplossing, die van kracht blijft totdat uitspraak is gedaan in de hoofdzaak, of totdat een bestuursorgaan heeft beslist op het bij dat orgaan nog in behandeling zijnde bezwaarschrift.